هزینه های مبادله، قواعد مفروض و مقررات گذاری بر قراردادها در اسلام (مقدمه ای بر تحلیل اقتصادی حقوق قراردادها در اسلام)

نویسندگان

محمد جواد شریف زاده

الیاس نادران

چکیده

مقاله حاضر می­کوشد به این سؤال مهم پاسخ دهد که حقوق قراردادها در اسلام چه تاثیری بر هزینه­های مبادله داشت؟ رویکرد اولی که در پاسخ به این سؤال دنبال شده است رویکرد تاریخی است. در این رویکرد وضعیت حقوق قراردادها در شمال شبه جزیره عربی در روزگار پیش و پس از ظهور اسلام مقایسه شده است. رویکرد دوم مقاله رویکردی تحلیلی است. در این رویکرد نقش تعالیم حقوقی اسلام در پر کردن شکاف­های موجود در قراردادهای ناقص تبیین شده است. بدین منظور نشان داده­ایم که چگونه بخش مهمی از قواعد فقه و ضوابط حاکم بر عقود معین می­توانست کارکرد «قواعد مفروض» را به انجام برساند. به علاوه در بخش دیگری از مقاله به تفصیل نقش آموزه­های حقوقی اسلام در مقررات­گذاری بر قراردادها توضیح داده شده است. بر این اساس ممنوعیت برخی روش­های مبادله رایج در عصر جاهلی را می­توان از مصادیق مقررات­گذاری اسلام بر قراردادها به شمار آورد. به هر تقدیر رویکردهای مذکور نشان می­دهد که با تکیه بر شواهد تاریخی و حقوقی موجود نمی­توان این فرضیه را که «تعالیم حقوقی اسلام در حوزه حقوق قراردادها هزینه­های مبادله را کاهش نمی­داد» پذیرفت.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

رویکردی تطبیقی در حقوق حاکم بر قراردادها

تنوع موضوعات قراردادی و گسترۀ وسیع آن، باعث شده که حقوق حاکم بر آن، در حقوق بین‌الملل خصوصی، همواره در مرکز توجه و بحث‌ها باشد. در حقوق ایران، مادۀ 968 قانون مدنی، مورد بررسی‌های متعدد بوده است. این بررسی‌ها به طور عمده، بر رویکرد انتقادی و دوران بحث بین امری یا تکمیلی تفسیری بودن آن، مبتنی بوده است. این مقاله با نگاهی دقیق‌تر به این ماده نشان می‌دهد با توجه به مادۀ 10 قانون مدنی، بحث امری یا ت...

متن کامل

تاثیر حقوق بشر بر حقوق قراردادها درآلمان، انگلیس و ایران

حقوق بشر به معنای حقوق ذاتیِ غیر قابل اسقاط و جدایی ناپذیر از شخصیت انسان، به طور سنتی نقشی در حقوق قراردادها ایفا نمی کند. امروزه به دلیل سوء استفاده از ضعف طرف قراردادها لزوم توسل به حقوق بشر جهت کنترل و ایجاد توازن در روابط قراردادی مطرح گردیده است.این پژوهش به بررسی شیوه های تاثیر حقوق بشر بر حقوق قراردادها در دو نظام حقوقی المان و انگلیس پرداخته امکان اعمال این رویکردها در حقوق ایران را برر...

متن کامل

مبانی التزام در حقوق قراردادها

در تعامل حقوقی انسان­ها با یکدیگر قرارداد شکل می­گیرد و افراد خود را وفادار و ملزم به این قرارداد می­دانند و عهد شکستن را مذموم و سزاوار پرداخت خسارت می­شمارند و به حکم همین قرارداد است که شخص ملتزم و متعهد به انجام امری می­گردد و از سوی دیگر این تعهدات دارای قدرت اجبار کننده­ای می­باشند که به شکل ضمانت اجرای آن متبلور و از صرف وعده­های اخلاقی متمایز می­گردند. منشأ قدرت التزام از کجا نشأت می­گی...

متن کامل

اصل صحت در حوزۀ قراردادها از منظر حقوق سنتی و قواعد حقوق بازرگانی فراملی

اصل صحت از دیرباز به‌عنوان یکی از بنیان‌های فقهی- حقوقی در نظام حقوقی کشورمان پذیرفته شده است. در این مقاله در آغاز با نگاهی متفاوت به تحلیل این اصل در نظام فقهی-حقوقی ایران می‌پردازیم تا ضمن بررسی سیر تحول آن در اندیشه‌های فقهی برگرفته از دیدگاه فقه سنتی و نیز دیدگاه‌های حاکم بر قواعد فقه شیعه، رویکرد واقع‌گرایانۀ فقها و سپس حقوق‌دانان در این زمینه تبیین شود و سپس همین رویکرد واقع‌گرایانه حقوق...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصاد اسلامی

ناشر: دانشگاه امام صادق(ع)

ISSN 4102-2008

دوره 4

شماره 7 2012

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023